Terugblik 2025
Van 8 tot en met 15 september stond Utrecht opnieuw in het teken van taal en digitaal
meedoen.
Tijdens de Week van Lezen en Schrijven Utrecht bundelden dertien organisaties hun krachten
om aandacht te vragen voor het belang van taal- en digitale vaardigheden.
Met ruim 25 activiteiten en campagnes verspreid over de stad, van wandelingen en workshops tot digitale bingo’s en ontmoetingen, werd zichtbaar hoeveel energie en creativiteit er in de stad leeft. In totaal deden ruim 900 mensen mee aan de activiteiten. Nog eens duizenden werden bereikt met de verschillende (online) campagnes.
Bewustwording: begrijpelijke taal voor iedereen
De week begon met een focus op bewustwording. De workshop Laaggeletterdheid,
begrijpelijke taal en de mogelijkheden van AI van Tolkie werd vier keer
georganiseerd (in Kanaleneiland, Overvecht, Leidsche Rijn en Neude) en trok 52
deelnemers.
Taalambassadeur Ronald Kos deelde zijn persoonlijke verhaal, waardoor deelnemers ervoeren
wat moeilijke taal met mensen doet.
Ook de campagne De zin van simpele zinnen trok de aandacht. In vier bibliotheekvestigingen konden bezoekers hun ‘onleesbare brieven’ ophangen aan de taalmuur; een krachtige reminder van hoe ingewikkelde taal mensen buitensluit.
Daarnaast vond een besloten bijeenkomst plaats voor 50 ambtenaren van de gemeente
Utrecht:
“Actief Begrijpelijk Concreet – hoe doen ze dat bij de gemeente?”, georganiseerd door Taal
Doet Meer. Ambtenaren gingen zelf aan de slag met begrijpelijke brieven en herschreven samen
gemeentelijke teksten tot heldere taal.
Ook Stichting De Tussenvoorziening deed voor het eerst mee met de workshop Laaggeletterdheid & (zelf)stigma. Cliënten en begeleiders deelden persoonlijke ervaringen; een waardevolle stap richting meer begrip en openheid.
Taal en ontmoeten in de wijk
In de Utrechtse wijken stonden ontmoeting en plezier centraal. Bij DOCK Overvecht gingen bewoners op pad tijdens de Taalspeurtocht Taal en Ontmoeting, terwijl Gilde Utrecht een leeswandeling organiseerde. Tijdens deze wandeling werd niet alleen gepraat over wat men onderweg zag, maar ook gelezen wat er in de openbare ruimte te vinden was; van straatnaamborden tot informatiepanelen. Het leverde waardevolle gesprekken op over taal in het dagelijks leven en liet zien dat lezen en leren overal kan plaatsvinden.
Basmah Academy combineerde taal en gezondheid tijdens vier Gezonde
Taalochtenden.
Onder het genot van smoothies en thee oefenden deelnemers woorden rond voeding en leefstijl,
speelden het Schijf van 5-spel en bewogen op Nederlandstalige muziek. De ochtenden werden
door de deelnemers als zeer positief ervaren. De activiteit liet zien hoe krachtig de
combinatie van taal, gezondheid en ontmoeting kan zijn: laagdrempelig, verbindend en met
zichtbare impact op het welzijn van de deelnemers.
Bij Stichting Sahayta draaide de week om taal, ontmoeting en plezier. De organisatie
organiseerde drie activiteiten: een Taal-, spel- & cijfermiddag, een Muziek &
Taal Karaokeavond en een Finaledag met digitale Lingo en gezamenlijke
maaltijd. Samen brachten ze 140 deelnemers van verschillende leeftijden en
achtergronden bijeen. Spelenderwijs leerden mensen lezen, rekenen en zingen, zonder dat het
als leren voelde.
“Elke letter bij Lingo maakt me fanatiek om te willen spelen,” aldus
een deelnemer.
De week liet zien hoe taal, muziek en samenzijn mensen zelfvertrouwen en
plezier in leren geven.
Stichting ASHA en de Bibliotheek Utrecht gaven de Sollicitatiespreekuren in Overvecht en Kanaleneiland een extra boost. Bezoekers konden een gratis profielfoto laten maken, advies krijgen over cv en LinkedIn en oefenen met solliciteren. De opkomst was groot en leidde tot nieuwe aanmeldingen en zelfs de eerste LinkedIn-profielen van deelnemers.
Digitale vaardigheden versterken
De GeluksBV bracht een glimlach en nieuwe digitale inzichten met de Digitale
Bingo.
Ouderen speelden een speciale bingovariant vol herkenbare pictogrammen
en leerden ondertussen wat die icoontjes op hun telefoon, tablet of laptop eigenlijk
betekenen.
Tussen het draaien van de ballen door ontstonden vrolijke gesprekken en
leerden deelnemers van elkaar. “Ik kwam voor de bingo, maar heb ook iets geleerd,” zei een
deelnemer.
De activiteit bleek een laagdrempelige en effectieve manier om digitale
vaardigheden te oefenen én een mooie opstap naar het project Digitale Buddies, waar jong en
oud samen leren.
Digiwijs 3.0 hielp inwoners verder met de workshop Stap over naar Windows 11.
Deelnemers
kregen tips over veilig computergebruik en wie een te oude laptop had, kon met een U-pas
zelfs direct een nieuw exemplaar meekrijgen. Een laagdrempelige manier om digitale inclusie
in de praktijk te brengen.
Nieuwe vrijwilligers en meer zichtbaarheid
Vrijwilligers blijven onmisbaar om taal en digitaal in de stad te versterken. Taal Doet Meer liet opnieuw een wervingsspot draaien in de drie Utrechtse filmhuizen (Louis Hartlooper, Slachtstraat en Springhaver). De film bereikte naar schatting 12.920 bezoekers en leidde tot nieuwe aanmeldingen van taalvrijwilligers.
Vrijwilligerscentrale Utrecht (VCU) organiseerde daarnaast inloopochtenden, een bushokjescampagne en de vrolijke workshop Plât Uteregs voar beginners! met 17 deelnemers en veel enthousiasme.
Duurzame verbindingen in de stad
Veel initiatieven gaan ook na de week verder. De Taalinformatiemarkt van DOCK trok tientallen bezoekers die zich direct konden inschrijven voor cursussen van Digiwijs, Taal Doet Meer, Prago en Stichting Leergeld. Bij Stichting Al Amal meldden vijftien vrouwen zich aan voor een digitale cursus. Taal Doet Meer verspreidt sinds de Week 300 nieuwe Werkvormenboekjes onder nieuwe taalcoaches. Ook het Sollicitatiespreekuur blijft bestaan: de Bibliotheek Utrecht en Stichting ASHA bieden dit wekelijks aan, zodat inwoners blijvend ondersteuning krijgen bij solliciteren en online vaardigheden.
Communicatie en bereik
Het volledige programma was te vinden op weekvanlezenenschrijvenutrecht.nl, met verwijzingen naar alle partners en activiteiten. Partners promootten hun activiteiten via nieuwsbrieven, flyers, WhatsApp-groepen en sociale media.
Bijzonder succesvol was het LinkedIn-bericht van Deirdre Carasso, directeur van de Bibliotheek Utrecht, over de campagne De zin van simpele zinnen en de Week van Lezen en Schrijven. Het bericht bereikte duizenden mensen en kreeg 395 likes, 17 reacties en 10 reposts; een mooi voorbeeld van hoe samenwerking en zichtbaarheid elkaar versterken.
Een belangrijk succesfactor was de persoonlijke benadering van deelnemers.
Veel partners
gaven aan dat mond-tot-mondreclame en direct contact in de wijk het meest effectief waren om
mensen te bereiken. Gesprekken bij buurtcentra en koffiemomenten bleken vaak waardevoller
dan posters of online berichten: juist dat persoonlijke contact maakte dat bewoners zich
welkom voelden en daadwerkelijk deelnamen.
Samen blijven we leren
De Week van Lezen en Schrijven Utrecht 2025 bewees opnieuw de kracht van samenwerking.
Dertien organisaties, talloze vrijwilligers en honderden inwoners zetten zich in voor een
taal- en digitaalvaardiger Utrecht. Van Overvecht tot Leidsche Rijn, van buurthuizen tot
bibliotheken: overal werd geleerd, gelachen en gedeeld. De week leverde nieuwe contacten,
vervolgactiviteiten en inspirerende verhalen op.
Met ruim 900 bereikte deelnemers en een stevig netwerk dat blijft groeien, kijken we trots terug én vooruit naar nóg meer samenwerking, meer ontmoeting en meer begrip in 2026.